8.9 C
Aşkabat
22.11.2024
DURMUŞ

MAGTYMGULY PYRAGYNYŇ (1733-1783) ŞİİRLERİ.

Äleme belgilidir

Dostlar-a, dostum meniň şirin jandan söýgülidir,

Jan kibi pynhan jahanda äleme belgilidir.

Baş bile barsam aňa, handan olursa güzeri,

Tutsam ol ýerde watan, ol ýer ki anyň ýoludyr.

Diýrdi ýar: Men aşygym öz elim le katl edem,

Andan owwal gam meni paýmal edip almalydyr.

Özge aşyklaryň olsa paýy bent zülp-taryna,

Men garyby-bendäniň hem eli, hem aýagydyr.

Gaýry le bezm eýleýip, eýlese hoş köňlüni ýar,

Mejlis içre ýat edip diý: “Ol garyp gaýgylydyr”.

 Ýar geler, wagt-da gider, gaflata batmyş gözlerim,

Açaýyn diýsem, açylmaz, ne agyr uýkulydyr.

Bilmeýen soranlara aýdyň bu garyp adymyz,

Asly gerkez, ýurdy Etrek, ady Magtymgulydyr.

  Bady sebani görsem:

Dehistanyň baýrynda

Bady-sabany görsem.

Bahaweddin Mirkulal,

Zeňňi Babany görsem.

 Nagleýni arşa täçdir,

Ady äleme paçdyr,

İki jahan mätäçdir,

Arap zybany görsem.

 Gelen geçer çaşt edip,

Eglenmez güzeşt edip,

Köňül aýdar keşt edip,

Älem-jahany görsem.

 Hezyr kimin çöllerde,

Ylýas kimin köllerde,

Kowus kimin daglarda,

Ýagşy-ýamany görsem.

 Ýokarda Hindistany,

Arkada Türküstany,

Öwlüýäler ummany

Ol Rumystany görsem.

 Jan pany, jahab şeýda,

Mundan hiç ýokdur peýda,

Ýedi dag, ýedi derýa, –

Däli dünýäni görsem.

 Magtymguly hoş bolsa,

Aksa didäm, ýaş bolsa,

Imanym ýoldaş bolsa,

Barsam, Käbäni görsem.

         Ýar senden:

Bilbilleri ýesir eden güli-handan

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

Ýedi yklym maňa görüner zyndan,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 İspendiýar Ruinten, Rüstem Zalynda,

Şam, Nejefde, Mekke, Dymşyk ilinde,

Arzy Karsda, Kerbelanyň çölünde,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Şerap içip, serhoş bolup, segresem,

Ganym janyn gyýym-gyýym dograsam,

Görogly dek dagdan-daga ugrasam,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Bir gül kokar gözel ýaryň bagynda,

Bilbil hüjüm eýlär sol-u sagynda,

Beýtullanyň Safa, Merve dagynda,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Şyh Sengan deý uzyn gaýga ulansam,

Şibli kimin toz-topraga bulansam,

Käbä baryp, ýedi keret dolansam,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Ýusup kibi zyndan içre aglasam,

Jirjis kibi jan ýolunda çaglasam,

Ýunus kibi haka gulluk baglasam,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Doga kylyp, elim göge galdyrsam,

Gül, Ferhar dek gyzyl meňzim soldursam,

Gopuz alyp, beýik nagra çaldyrsam,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 İsa kibi hylwat tutsam semada,

İdris kibi gulluk etsem zyýada,

Hyzyr, Ylýas kibi girsem zulmada,

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

 Magtymguly, aşyklaryň mestinde,

Hyra gözi haýran olar dostunda,

Ýedi ýerde, dokuz pelek üstünde

Ýa, reb, habar bilerinmi, ýar, senden!

Noruzden seni:

Bolmady bizge nesibiň, istedim güýzden seni,

Diýdiň: “Ötsün gyş, tapar men täze nowruzdan seni”.

Saýladym, seçdim, sonam, bir bölejik gyzdan seni,

Neçün biliňni guçmadym men tapyp düzden seni,

İsterim hakdan, gowuşdyrgaý maňa tizden seni.

 Hak katynda sözüm ötmez, men kibi awara ýok,

İl-gün rehm eýlemezler, men kibi biçäre ýok,

Ýüregim sed para tekdir, hiç tenimde ýara ýok,

Sen garyp sen, men pakyr men, sende, mende çäre ýok,

Söwdügim, takdyry-hakdyr aýyrgan bizden seni.

 Söwdügim, sen günde bir gez ýadyňa salsaň meni,

Günde ýüz katla tilär men ýardan-hakdan seni,

Başky gün sen oda saldyň men parahat bendäni,

Hak götersin aradan, şaýed, rakyp-şermendäni,

Kyl buhl bizden ýaňa ynjytsalar sözden seni.

 Bagyňa girsem säher, bilbil bolup salsam oýun,

Gaflata, galsa rakyp, bir dem salyşsak gol boýun,

Hakdan özge çäre ýokdur, ne kylaý men, neýleýin,

İnçe bil, şirin zyban, kepder topuk sen, gaz boýun,

Saklasyn taňry penahynda ýaman gözden seni.

  Haýryňy duşman görer, dostuň çeker jebri-jepaň,

Ýara, dildarlyk bolarmy sürmeýin zowky sapaň,

Salsalar mizana, Balkan dagy bolmazdyr päheň,

Aýdadyr Magtymguly ähdiň ýalan, ýokdur wepaň,

Biwepalar hup sowutmyşlar, sonam, bizden seni.

Degişli makalalar

Şekillerde Toý Ýylynyň Tarypy

Migrasiýa Gullugy Raýat Awiasiýasynyň Halkara Guramasynyň Açyk Açarlar Direktoriýasynyň Elektron Şahadatnamalarynyň Gowşurylyş Dabarasyna Gatnaşdy

Paýtagtymyzyň Olimpiýa Toplumynda Sportyň Şanyna Döredijilik Baýramçylygy Geçirildi