Ýokary tehnologiki kärhana işe başlar

Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň örän gel­je­gi uly pu­dak­la­ry­nyň bi­ri bo­lan dok­ma se­na­ga­ty­nyň inf­rast­ruk­tu­ra­sy­na tä­ze ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ki kär­ha­na goşular.Ru­ha­ba­dyň sin­te­tik we pag­ta ga­ryşyk ýüp­lük ön­dür­ýän fab­ri­gi­niň açy­lyş da­ba­ra­sy şan­ly se­ne bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň Ga­raşsyz­ly­gy­nyň 19 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li baý­ram­çy­ly­gyň öň ýa­nyn­da­ky gur­luşyk we se­na­gat des­ga­la­ry­nyň açy­lyşynyň ha­ta­ryn­da aý­dyň wa­ka­la­ryň bi­ri bo­lar.

Tä­ze Gal­ky­nyş we be­ýik öz­gert­me­ler eý­ýa­myn­da ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti iň tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­la­ry we in­no­wa­si­ýa­la­ry giňden or­naşdyr­mak, dün­ýä ba­za­ry­na işjeň goşulyşmak bi­len bag­la­nyşyk­ly çuňňur öz­gert­me­le­ri başdan ge­çir­ýär. Bu ba­bat­da dok­ma se­na­ga­ty­na aý­ra­tyn orun de­gişli­dir, ol diňe soňky üç ýyl­da ägirt uly ösüş ga­zan­dy we ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň eks­por­ta ugur alan mö­hüm pu­dak­la­ry­nyň bi­ri bol­dy. Pu­dak­la­ýyn kär­ha­na­lar ta­ra­pyn­dan ön­dü­ril­ýän ýo­ka­ry de­re­je­li, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa­ly­gy we ýo­ka­ry hi­li bo­ýun­ça äh­li hal­ka­ra stan­dart­la­ry­na la­ýyk gel­ýän, bäs­leşige ukyp­ly önüm­le­riň ýet­miş gö­te­rim­den gow­ra­gy hä­zir­ki wagt­da eks­por­ta gid­ýär.

Pu­da­gy ös­dür­me­giň 2020-nji ýy­la çen­li dö­wür üçin mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da tä­ze hä­zir­ki za­man kär­ha­na­la­ry­ny dö­ret­mek göz öňün­de tu­tul­ýar, ola­ryň ula­nyl­ma­ga be­ril­me­gi her ýyl­da 254 müň ton­na çen­li pag­ta sü­ýü­mi­ni gaý­ta­dan işle­mä­ge, ýüp­lük ön­dür­me­gi bir ýyl­da 224 ton­na çen­li we ma­ta­la­ryň tä­ze dür­li gör­nüşle­ri­ni ön­dür­me­gi 305 mil­li­on ine­dör­dül met­re çen­li art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer. Ahal we­la­ýa­ty­nyň Ru­ha­bat et­ra­byn­da gur­lan tä­ze fab­rik bu we­zi­pe­le­re do­ly de­re­je­de la­ýyk gel­ýär.

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da tä­ze önüm­çi­lik top­lu­my­ny Dok­ma se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi­niň bu­ýur­ma­sy bo­ýun­ça meşhur «En­gin Group» türk kom­pa­ni­ýa­sy ulan­ma­ga do­ly taý­ýar ýag­daý­da gur­dy. Mu­nuň özi Türk­me­nis­tan­da pag­ta sü­ýü­min­den we hi­mi­ki sü­ýüm bo­lan po­li­es­ter­den ga­ryşyk ýüp­lük ön­dür­ýän il­kin­ji fab­rik­dir. Tä­ze kär­ha­na­da egir­me­giň iki gör­nüşin­de, ýag­ny, hal­ka­la­ýyn usul­da (Ring) we pnew­mo­me­ha­ni­ki usul­da pag­ta hem-de sin­te­ti­ki sü­ýüm­ler­den dün­ýä ba­za­ryn­da aý­ra­tyn gel­je­gi uly bo­lan ga­ryşyk ýüp­lük ön­dü­ri­ler. Fab­ri­giň ýyl­lyk kuw­wa­ty bir ýyl­da 13014 ton­na ýüp­lü­ge ba­ra­bar­dyr.

Ita­li­ýa­nyň «Mar­zo­li» we «Savio» fir­ma­la­ry­nyň en­jam­la­ry­nyň otur­dyl­ma­gy ne­ti­je­sin­de sarp edi­ji­niň bu­ýur­ma­sy bo­ýun­ça ber­len gör­ke­zi­ji­ler bi­len dün­ýä ba­za­ryn­da gel­je­gi uly ýüp­lü­gi ön­dür­me­gi düz­gün­leşdir­mek müm­kin­dir. Önüm­çi­lik pro­se­si do­ly aw­to­mat­laşdy­ry­lan­dyr, gö­zeg­çi­lik edil­ýän elekt­ron do­lan­dy­ryşa ta­byn edi­len­dir. We­la­ýa­tyň ýüp­lük eg­ri­ji fab­rik­le­rin­de köp muk­dar­da ön­dü­ril­ýän te­bi­gy sü­ýüm önüm­çi­lik üçin çig mal bo­lup hyz­mat eder, po­li­es­ter ýüp­lük­le­ri bol­sa daşary ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýär. Ger­ma­ni­ýa­nyň «Textechno» fir­ma­syn­da ön­dü­ri­len, hi­le gö­zeg­çi­lik ed­ýän la­bo­ra­to­ri­ýa ab­zal­la­ry önüm­çi­li­giň äh­li teh­no­lo­gi­ki ul­ga­my­ny jik­me-jik yzar­la­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär.

Gyp­jak­da­ky tri­ko­taž kom­bi­na­ty we Gök­de­pe­dä­ki tri­ko­taž top­lu­my ýa­ly iri se­na­gat kär­ha­na­la­ry­nyň gö­nü­den-gö­ni go­la­ýyn­da ýer­leşen fab­rik pag­ta çig ma­ly­ny gaý­ta­dan işle­mek­den taý­ýar önüm çy­kar­ma­ga çen­li önüm­çi­lik ul­ga­myn­da mö­hüm hal­ka bo­lar. Ýo­ka­ry de­re­je­de berk­li­gi, ýy­gyrt tut­maz­ly­gy, has owa­dan­ly­gy şeý­le ýüp­lük­den taý­ýar­la­nan ma­ta po­lot­no­sy­nyň mö­hüm hil hä­si­ýet­le­ri­dir. Ön­dü­ril­ýän önüm dok­ma top­lum­la­ry­nyň dok­ma önüm­çi­li­gi­ne ge­lip gowşar. Önü­miň bir bö­le­gi daşary ýurt­ly önüm ön­dü­ri­ji­le­re eks­por­ta ibe­ri­ler. Şeý­le­lik­de, tä­ze fab­ri­giň ula­nyl­ma­ga be­ril­me­gi dün­ýä­niň dok­ma ba­za­ryn­da uly is­leg bil­di­ril­ýän önüm­le­riň tä­ze gör­nüşini çy­kar­ma­gy ýo­la goý­mak bi­len bir ha­tar­da, ma­ta­la­ryň we olar­dan ti­ki­len taý­ýar önüm­le­riň gör­nüşle­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça ýur­du­my­zyň dok­ma we ti­kin kär­ha­na­la­ry­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni ep-es­li giňelt­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Mu­nuň dur­muş ta­ra­py hem mö­hüm­dir, tä­ze kär­ha­na­da tä­ze iş orun­la­ry­nyň 600-si dö­re­di­ler.

Ýa­kyn gel­jek­de ga­ryşyk ýüp­lü­gi ön­dür­ýän kär­ha­na­nyň ýa­nyn­da dok­ma we bo­ýag fab­rik­le­ri­niň gur­luşygy başla­nar. Kär­ha­na­lar top­lu­my­nyň gu­rul­ma­gy pu­da­gy ös­dür­me­giň stra­te­gi­ki me­ýil­na­ma­sy­ny dur­muşa ge­çir­me­giň mak­sat­la­ry—yk­dy­sa­dy­ýe­tiň bu sek­to­ry­ny çig ma­ly gaý­ta­dan işle­mek­den ýo­ka­ry hil­li, bäs­leşige ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­mä­ge çen­li do­ly önüm­çi­lik tap­gy­ry­na ge­çir­mek, ýur­du­my­zyň ba­zar­la­ry­ny im­port edil­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan dok­ma önüm­le­ri­niň örän köp dür­li gör­nüşle­ri bi­len baý­laşdyr­mak bi­len şert­le­nen­dir.

referans: www.zamantm.com